Yusuf Has Hacib - Kutadgu Bilig

Kitabın Konusu, eleştirisi:
Kitap Hakkında Bilgiler
Kitap Türkçe iki sözcükle yapılan bir tamlamadan oluşmaktadır. kutadgu ve bilig. anlamı kutlandıran bilgi yada kutlu olma bilgisi demektir. Ancak kut sözcüğünün anlamı çeşitli dilbilimcilere göre farklılık göstermektedir. Kutadgu Bilig'in Vİyana, Mısır ve Fergana yazmaları var. Bunların hepsi de eserin yazıldığı dönemden çok sonra, eserin aslından değil de, kopyalarından alınmış ikinci kat kopyalar. Bu kopyalar bulundukları yerlerin adlarıyla anılıyor. Uygur harfleriyle yazılı olan Viyana kopyası, 1439'da Herat'ta kopya edildi. Aynı yüzyıl içinde Tokat'a oradan da 1474'te İstanbul'a getirildi. Ünlü tarihçi Hammer, bunu 19. yüzyıl başlarında İstanbul'da satın alarak Viyana Saray Kitaplığı'na verdi. Arap harfleriyle yazılı olan ve Kahiredeki Kral Kitaplığında bulunan Mısır kopyasının ne zaman yazıldığı bugüne kadar belli olmadı.

Kitabın İçeriği
Eser, genellikle mesnevi, sondaki bitiriş bölümleri de kaside biçimiyle yazılmıştır; bunlar 6299 beyitten oluşmaktadır. İçinde 173 tane de dörtlük vardır ki hepsi birden 13,290 dize etmektedir. bu dörtlük biçimdekiler ulusal öğeleri meydana getirmektedir. Kitapda düzyası ve nazım biçimiyle iki önsöz yer almaktadır. Bunlar sonradan başkaları tarafından yazılmış, eserin yazarı, konusu ve ünüyle ilgili bilgileri içermektedir. Kutadgu Bilig alegorik bir tartışma özelliği de taşır. Dört kavram üzerine kurulmuş, bunların kişileştirilmesi, dolayısıyla dört kahramanı ortaya çıkartılmıştır. Bunlar dört kişi olmakla beraber, kitap diyaloglarından oluşmaktadır. Bu dört kişi arasında geçen konuşmalarda birey, toplum ve devlet hayatının düzenlenebilmesi için gerekli olan görgü, bilgi ve erdemlerin neler olduğu bunların nasıl elde edilip kullanılacağı anlatılmaktadır. Böylelikle ideal olan devlet ve toplum yapısı belirlenmek istenir.

Kutadgu bilig özeti